Dolende geesten bij Gouwsluis

Vreemde geluiden zo af en toe bij de kruising der vaarwegen in Alphen aan den Rijn waar vroeger een tweetal sluizen het waterpeil reguleerden. In de nacht bij ontij en mist lijkt het er te spoken. Een duister geval maar het is trouwens niet de enige plek in dezelfde gemeente want ook bij een ander voormalig verlaat spookt het. Verschijningen vooral in dichte mist met herhalende geluiden zijn waargenomen. 

Feit is dat bij de omgeving van deze sluizen een slachtoffer te betreuren viel. Op het Fort bij het verlaat van de Goudse Sluis was het zelfs een executie met het zwaard. In de omgeving hoor je zo af en toe nog steeds een knerpend geluid van metaal. Er waren immers op 23 januari 1673 maar liefst drie zwaard slagen nodig voordat het hoofd van de romp gescheiden werd. Iets verderop langs de Oude Rijn richting centrum kan je plots een laagfrequent stampend geluid waarnemen. De oude Bram schijnt dan uit zijn slaap wakker te zijn geworden en dat mag bijkans iedereen weten.

De vaarwegen bij Gouwsluis in Alphen aan den Rijn met een rijke historie. De Oude Rijn en Gouwe met daartegenover het verbindingskanaal naar de Aar. Dat kanaal werd in 1657 gegraven en Nieuwe Vaart genoemd. Dat was een uitstekende en snelle verbinding tussen Gouda en Amsterdam. Een jaar later kwam een directe trekvaartverbinding tot stand tussen Amsterdam en Gouda. Drie keer per dag was er in beide steden een afvaart. Het Aarkanaal in zijn huidige loop werd rond 1825 in gebruik genomen en in de jaren 70 van de vorige eeuw werd een waterkering ten noorden van de Zegerbrug gerealiseerd. Dit om bij calamiteiten ingezet te kunnen worden.

Bij de kruising der vaarwegen werd in de Gouwe een keersluis aangelegd. Dat was in 1244. Op bevel van de Goudse Magistraten werd in 1508 de keersluis omgebouwd naar een schutsluis. Reden hiervoor was het gehalte zout water dat via het Spaarne via  Amstel en Aar in de Gouwe terecht kwam. En dat was voor de Goudse bierbrouwers water met een te zilte smaak.
De verbinding over water maakte een enorme groei door. Dat hield wel in dat er na zo’n 54 jaar uitbreiding moest komen in de vorm van een tweede sluis.

Honderd jaar later in het Rampjaar werd naast de Gouwe een fort gebouwd dat met regelmaat fungeerde als hoofdkwartier van opperbevelhebber Prins Willem III van Oranje-Nassau en zijn troepen. De krijgsraad kwam recht spreken en de Staatse Kolonel Pain et Ven werd op het fort aan de Goudse Sluis met het zwaard onthoofd. Werd als mikpunt gezien omdat hij met zijn troepen de stellingen bij Nieuwerbrug had verlaten. Hield tot op zijn laatste minuut vol de opdracht naar eer en geweten te hebben uitgevoerd. 

Vandaar ook dat het in de contreien van de Gouwsluisseweg in Alphen aan den Rijn nog wel eens kan spoken met vreemde metaalachtige geluiden. Alles is inmiddels op de funderingen van het fort bebouwd met nieuwe onderkomens. Fraaie huizen en dat in de nabijheid van het Rijksmonument de Hefbrug Gouwesluis welke in 1938 werd geplaatst.

Meer geschiedenis over Gouwsluis leest u hier